Aile Yönetişimi
Aile yönetişiminin hedefi, aile işiyle ilişkili olarak sürdürülebilir bir aile yapısı oluşturmaktır. Aile yönetişiminin asıl amacı, bir aileye ait şirketin, yeni nesiller dâhil oldukça ve/veya daha fazla aile üyesi aile işinde aktif hâle geldikçe nasıl yürütüleceğinin tanımlanmasıdır. Böyle bir durumda iş kararları nasıl alınır ve şirketin gelecekteki stratejisi nasıl belirlenir gibi sorulara cevap verir.
İyi bir aile ofisi, sağlam bir aile yönetişimi sistemi kurmanızda size yardımcı olabilir.
Aile yönetişimi ne demektir?
‘Aile yönetişimi’ tabiri çoğumuz için çok da net değildir. Aile yönetişiminin asıl amacı, daha fazla nesil ve akraba işin içine dâhil olduğunda aileye ait şirketin nasıl yönetilmesi gerektiğinin belirlenmesidir. Aile yönetişimi bu yüzden halka açık şirketlerin işi değildir, ancak yeni nesil işin içine dâhil olduğunda veya olmadan önce doğru yönetişimi oturtarak işlerin devamını sağlamak adına, aileye ait şirketlerde gereklidir.
Aile yönetişimi, bir şirketin %100’üne sahipseniz ve şirket tek çocuğunuza kalacaksa gerekli değildir (bkz. kuşaklar arası veraset planlaması). Ancak şirkete diğer akrabalarla birlikte sahipseniz ve her birinizin çocuğu varsa, şirketin bir sonraki nesildeki sahiplerinin ileride her konuda fikir birliğine varamayacağını da tahmin edersiniz.
Büyük bir aile şirketi yürütülmesinin karmaşıklığı
İşe daha fazla aile üyesi dâhil oldukça, ortaya daha farklı fikirler çıkacaktır. Bu da net bir karar yapısı belirlenmediği takdirde aile üyeleri arasında bir fikir birliği eksikliğine yol açabilir. Aile üyeleri ileride fikir ayrılıklarına düştüğünde şirket stratejisine nasıl karar verilecek? Şirket hisselerine sahip olan ancak bunları kullanmayan aile üyeleri finansal olarak nasıl tazmin edilecekler? Aile üyeleri birbirleriyle nasıl iletişim kuracaklar? Bir çoklu aile ofisi bu sıkıntı yaratması muhtemel noktayı organize etmede önemli bir rol oynayabilir.
❝ Birlikte oturup aile işlerini ne sıklıkta konuşuyorsunuz? ❞
Ek olarak, şirket ve aktif olmayan aile üyeleri arasında iyi bir ilişki kurmak da çok önemlidir. Bu iyi işlemezse, şirket ve performansı etkinliğini yitirebilir. Ayrıca aile üyeleri arasındaki ilişkiye de olumsuz bir etkisi vardır. Peki şirket, işe yönelik potansiyel tehditlerle nasıl baş edecek? Şirket hisselerinin bir kısmının halka açıldığı noktada tüm bu konular sorunlara gebedir.
Aile yönetişiminin başlıca bileşenleri
Belirlenmiş kurallar olmasa da, genelde şu üç bileşeni görüyoruz:
- Aile anayasası, işe ve aile politikaları ile görüşlerine dair belirlenen temel prensipleri içerir.
- Aile konseyi şirketteki tüm aile üyelerini temsil eden bir konseydir.
- Düzenli aile meclisleri, yılda bir ya da iki kez düzenlenir; iş, genç nesillerin eğitimi, şirket stratejisi olası mülkiyet değişiklikleri, vb. hakkında bilgileri içerir.
Aile yönetişimi tüm bu başlıkları ve daha fazlasını içerir. Kendi işine sahip ailelerin çoğu aile yönetişimini çok zor bir konu olarak görür ve aile ofislerinin birçoğu da bu konuya hiç hakim değildirler. Bu konu sizin için önemliyse, doğru aile yönetişimini uygulama konusunda size destek verebilmek adına gerekli bilgi ve uzmanlığa sahip olan içindeki çoklu aile ofisini seçtiğinizden emin olun. Bir tekli aile ofisi kurduğunuzda, aile ofisi sözleşmesi şeklinde uygun bir aile ofisi yönetişimi oluşturduğunuzdan da emin olmanız gerekir.
