Tekli aile ofisi nedir?
Bir aile ofisi çoklu aile ofisi ya da tekli aile ofisi olabilir.
- Bir çoklu aile ofisi çok sayıda varlıklı aileye hizmet verir.
- Bir tekli aile ofisi ise sadece bir varlıklı aileye hizmet sunar.
Tekli aile ofisleri, ailenin esas servetine ve yapısına bağlı olarak farklı büyüklük ve yapılarda olabilirler. Nispeten küçük bir aileye sadece yatırım hizmetleri de sunabilirler (bu durumda genelde özel yatırım ofisi veya tekli aile yatırım firması olarak adlandırılırlar) ya da daha büyük bir ekiple, büyük, farklı kollara ayrılmış ve çok nesilli bir aileye çok daha geniş çapta hizmetler sunabilirler.
Tekli aile ofisleri hakkında daha fazla bilgi için okumaya devam edin veya bizimle iletişime geçin.
Tekli aile ofisi tanımı
Her boyut ve yapıdaki tekli aile ofisleri çok uzun zamandır faaliyet gösteriyorlar, ancak bu yüzyılın başından itibaren daha çok göz önündeler. Aileler birbirlerinden farklı olduğundan, tekli aile ofisleri de farklılaşıyor; her biri o aileye özel farklı bir hizmet paketi sunuyor. Bu yüzden bir tekli aile ofisinin tam olarak ne olduğuna dair genel bir tanım yapmak zor; bazı aile ofisi uzmanlarının da dediği gibi: Bir tekli aile ofisi gördüğünüzde, sadece bir aile ofisi görmüşsünüz demektir
.
Caputo & Partners’un tekli aile ofisi tanımı şöyledir:
Tekli aile ofisi, farklı nesillerden oluşan varlıklı bir aileye (her alandaki) varlıklarının, ihtiyaçlarının ve isteklerinin organizasyonu, yönetimi ve bakımı konusunda destek veren ve sadece bu konuya odaklanan bir yapı içerisinde (ya da dışında) çalışan ve özel olarak kontrol edilen bir personel grubudur.
Caputo & Partners tanımı bilinçli olarak geniş tutulmuştur, zira tekli aile ofislerinin kurulumu ve işleyiş tarzı büyük farklılıklar göstermektedir. Ayrıca, bir aile ofisinin sunması gereken hizmetler ve bir aile ofisinin ne olduğu konusunda çoğu ailenin farklı fikirleri ve beklentileri vardır.
Tekli aile ofisleri gerçekten de farklılıklara sahip olsalar da (az sayıda personel ve hizmetle çalışan küçük girişimlerden, düzinelerce çalışanı olan organizasyonlara), iyi işleyen tüm tekli aile ofislerinde belirli yapılar ve sistematik benzerlikler olduğuna inanıyoruz.
Buna karşılık, daha işlevsiz aile ofislerinde tekrar eden hatalar da görülmektedir ve bu ofislerin sayısı hiç de az değildir. Bu yüzden de aile ofisi kurmayı düşünen ailelerin, profesyonel ve sürdürülebilir bir sonuç elde etmek adına daha en baştan sistematik bir süreç izlemeleri önerilmektedir.
Tekli aile ofisi ne yapar?
Pek çok tekli aile ofisi aile şirketi satıldığında kurulur ve bir anda çok miktarda serbest yatırım varlığı ortaya çıkar. Bu yüzden, bir tekli aile ofisinin esas görevi bir ailenin çoğu durumdaki servetini yönetmektir.
Bir tekli aile ofisinin faaliyetleri arasında borsada alıp satılan yatırımların yönetimi, özel sermaye yatırımlarının yapılması veya ticari emlak alımını içerebilir. Her bir aile ofisi bu bağlamda kendi odak noktasını belirler. Aile ofisi sadece aile servetinin günlük yönetimine odaklanmaz, aynı zamanda bu servetin nesiller boyunca korunması ve büyümesi ile aile değerlerinin yaşatılması için de çalışır.
Bir tekli aile ofisi, varlıkların sonraki nesle rahatça aktarılması ve korunması adına, belli bir noktaya kadar hukuk ve vergi danışmanlığı ile emlak ve veraset planlaması uygulamalarında da yer alır. Tröstler, vakıflar, hayat sigortası çözümleri ve kurumsal varlıklar gibi servet planlama yapılarının oluşturulması, yönetimi ve idaresi de aile ofisi faaliyetleri arasında yer alabilir.
Bir ailenin serveti ne kadar büyükse, aile ofisinin hayat tarzı yönetimine dâhil olma sıklığı da o kadar fazladır. Aile ofisi; yurt dışındaki evler, sanat eserleri, yatlar ve uçaklar gibi varlıklardan sorumlu olabilir. Seyahatleri organize edebilir ve aile üyeleri için özel bir sekreter olarak görev yapabilir. Ayrıca hayır işlerine ve sonraki neslin eğitimine de katılabilir.
Kısaca özetlemek gerekirse, bir tekli aile ofisi:
- Kontrolü ve gözetimi artırır.
- Bir ailenin ondan istediği her şeyi yapabilir.
- Az sayıda ya da çok geniş çaplı hizmetler sunabilir.
❝ Bir tekli aile ofisi, bir ailenin ondan istediği her şeyi yapabilir ❞
Uygulamada sıkıntı çıkaran da genelde bu esnekliktir. Sunulacak hizmetlerin belirlenmiş bir çerçevesi olmadığından, aileler kurulan aile ofisinin gerçek anlamda sunacağı şeyler konusunda yeterince düşünmeyi unutuyorlar. Bu sonradan sorunlara ve fikir ayrılıklarına neden olabilir. Bu yüzden en baştan plan yapılması önerilir.
Tekli aile ofisinin rolü, neler yapabileceği, ailenizi neden ve nasıl desteklemeli gibi konulara dair ilave bilgileri Neden tekli aile ofisi kurulmalıdır? başlığında bulabilirsiniz.
Özel yatırım ofisi
‘Özel yatırım ofisi’ ifadesiyle de sıklıkla karşılaşacaksınız. Özel yatırım ofisi ile aile ofisini birbirinden ayıran iki temel unsur vardır; hizmetler ve aile.
Özel yatırım ofisi, bir kişinin büyük miktardaki serveti ile yatırım yapabileceği biçimlendirilmiş bir yapıdır. İsminden de anlaşılacağı üzere, böylesi bir ofis tümüyle yatırıma ve bu minvaldeki faaliyetlere odaklanır (ör. yatırım durum tespiti, yatırımla ilgili vergiler ve hukuki konular). Girişim konularına odaklanır ve kurucusu da genelde aktif şekilde müdâhil olur. Diğer hizmetler genelde sunulmaz ve onu tipik bir aile ofisinden ayıran şey de budur.
Diğer unsur ise ailedir. Özel yatırım ofisi çoğu durumda bir kişinin veya neslin yatırımlarına odaklanır. Diğer aile üyeleriyle ve/veya sonraki nesillerle ilgili olarak çalışmaz. Dahası, aile servetinin sonraki nesle/nesillere aktarılması gibi aile ofislerinin her zaman yaptığı çalışmalarla da fazla ilgilenmez.
Bir özel yatırım ofisinin sonradan daha kapsamlı bir tekli aile ofisine evrilmesi de alışık olunan bir durumdur.
Tekli aile ofisi kategorileri
Konuya daha detaylı eğilirsek, ‘geleneksel’ tekli aile ofisi dışındaki diğer iki tekli aile ofisi türü de ayrıştırılabilir (daha fazla bilgi için tıklayın):
Gömülü aile ofisi
Gömülü aile ofisinde bir ekip aile şirketi içerisinde çalışır ve (ayrıca) şirketin sahibinin/sahiplerinin daha genel anlamdaki özel varlıklarını ve özel ihtiyaçlarını idare eder. Bunun yanı sıra, bu ekibin temel sorumluluğu şirket işlerinin yönetimidir (finans, operasyonlar, vb.).
Gömülü tekli aile ofislerinin var olma sebebi, geçmişe dönük olarak çoğu servetin aile şirketi kapsamında oluşmuş olmasıdır. Bir şirket başarılı olduğunda ve fazladan nakit para ortaya çıktığında, sahipler sadece şirketi değil, kazançlarını da yönetmek zorunda kalırlar.
Bu durum, kazançlar direkt olarak dağıtılsa da daha uzun süreliğine şirket içerisinde kalsa da ortaya çıkar. Çoğu durumda aile şirketini yürütmek o kadar çok zaman alır ki, sahipleri özel finansal (ve aile) işlerini yönetme imkânı bulamazlar.
Gömülü aile ofisi kapsamındaki riskler
Hatırı sayılır miktarda tekli aile ofisi öyle ya da böyle gömülü aile ofisi olarak başlasa da, gömülü aile ofisi konsepti içinde önemli riskler bulunmaktadır. Bazılarından bahsedelim:
- Gömülü aile ofisinin ekibi aslında aile şirketi içerisindeki başka bir işi yapması için işe alındıysa, bir tekli aile ofisinin görevlerini yapmak için yeterli olup olmadıkları meçhuldür. Örneğin bir aile şirketinin baş finans sorumlusu (CFO), ailenin serbest yatırım varlıklarını yönetme becerisine sahip olmayabilir (bir baş yatırım sorumlusunun (CIO) sahip olacağı kadar).
- Çalışan ekibin iki farklı sorumluluğu olması (şirket görevleri ve özel aile (yatırım) meseleleri) ciddi sorunlar doğurabilir (öncelikleri belirlemede sorunlar, aşırı yorgunluk, çıkar çatışması, sorumlu tutamama sorunu).
- Gizlilik ve mahremiyet açısından da sorunlar çıkabilir. Özellikle de gömülü aile ofisi birden fazla nesle hizmet ediyorsa.
- Ticaret ve vergi açısından, aile ofisiyle ilgili tüm faaliyetlerin maliyeti şirket tarafından karşılanmamalıdır. Uygulamada genelde bu şekilde olur ve aile için riskli bir durum oluşur.
Aile şirketi satıldığında veya ilk defa halka arz edildiğinde, aile mutlaka aile ofisi faaliyetleri ile iş faaliyetlerini birbirinden ayırmalıdır. Bu yüzden bunun bu noktaya gelinmeden çok önce yapılması tavsiye edilir, çünkü bu durumun aile içerisinde kaos yaratma ihtimali vardır.
Sanal aile ofisi
Sanal tekli aile ofisi, bir arada çalışan ve tekli aile ofisi gibi davranan bir bağımsız profesyoneller (ve/veya aile üyeleri) grubudur.
Bu profesyoneller aileye koordine ve bütünsel şekilde danışmanlık sunuyor (diğer profesyonellerin tavsiyelerini ve katkılarını da her zaman göz önünde bulunduruyorlar), ancak kendi firmaları içerisinde çalışmayı sürdürüyorlar; doğrudan ailenin çalışanı olmuyorlar. Bundan, bir sanal aile ofisinin dışarıya iş yaptırma seviyesinin en yüksek seviyesinde olduğu sonucunu çıkarabilirsiniz. Aile üyelerinin dâhil olması durumunda, bulundukları yerden faaliyet gösterirler.
Bazı aileler için sanal tekli aile ofisi, gömülü aile ofisinden geleneksel bir tekli aile ofisine dönüşümün ilk adımıdır. Diğerleri için bu (nispeten düşük maliyetlerinden ötürü) tekli aile ofisinin artılarından yararlanmanın tek yoludur.
Sanal tekli aile ofisinin sıkıntıları
Bir sanal tekli aile ofisi işletmek isteyen bir aile koordinatör olarak dışarıdan en az bir kişiyi çalıştırmalı, ya da kendilerine danışmanlık yapılmasını içeren entegre bir yöntemle ilerlemelidir. Bu durum sanal aile ofisinin başlıca sıkıntılarından biridir.
Doğrudan çalışanlar ve bu konuya odaklanan bir yapı olmadığından (ya da çok az olduğundan), ailenin servetine kurumsal şekilde yapılandırılmış bir yaklaşımın gerçekleşmeme riski her zaman için mevcuttur. Böyle bir durumda sanal aile ofisi öncelikle duruma göre harekete geçer ve tepki süreleri geleneksel bir tekli aile ofisine kıyasla genelde daha yavaş olur.
Faydaları
Sanal bir tekli aile ofisinin başlıca faydası, açık şekilde maliyetlerin seviyesidir. Bu fayda, büyük oranda doğrudan çalışmasından ve ofis gibi kendilerine ait bir altyapı gerektirmemesinden kaynaklanır. CIO gibi uzmanlara veya vergi danışmanlarına sadece kullanıldıklarında ödeme yapılır ve istendiği anda başkasıyla değiştirilebilirler.
Gerektiği yerde ve zamanda belirli uzmanlıklar da ekibe eklenebilir. Teoride belirli her iş için en iyi uzmanları seçmek mümkündür. Ancak uygulamada her zaman bu şekilde gerçekleşmez.
Tekli aile ofisi personeli
Aile ofisi personelinin işe alınması, aile ofisinin büyüklüğü fark etmeksizin profesyonel biçimde gerçekleştirilmelidir. Mutlaka bir iş ve personel planı taslağı çıkarılması önerilir.
Ailenin tanıdığı bir ya da daha fazla kişiyi işe almak, uzun vadede pahalı bir hataya dönüşebilir. Ailenin pazardaki en iyi ve kalifiye kişiyi/kişileri önceden tanıyor olma şansı nispeten azdır ve en iyi olanın işe alınması amaçlanmalıdır. Güven konusu büyük önem taşıdığından, personelin işe alınması bir aile ofisi başlatma sürecinin başlıca zorluklarından biridir.
Çoklu aile ofisi nedir?
Bir tekli aile ofisi ile çoklu aile ofisinin farkı, ikincisinin birden fazla aileyi desteklemesi (birkaç tane de olabilir, 100’den fazla da) ve bir çoklu aile ofisinin neredeyse her zaman ticari faaliyet göstermesidir. Eğer tekli aile ofisi maliyeti size çok yüksek gelirse, bir çoklu aile ofisini düşünebilirsiniz. Çoklu aile ofisleri hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.
Bazı tekli aile ofisleri belli bir noktada çoklu aile ofislerine dönüşürler. Pek çok durumda bu dönüşüm maliyetten kaynaklanır. Bazı aileler böylesi bir dönüşümü mantıklı bir girişimcilik adımı olarak değerlendirirler.
Tekli aile ofisi danışmanlık hizmetlerimiz
Tekli aile ofisi kurmak karmaşık bir süreçtir ve kısa sürede pek çok hata yapılır. Caputo & Partners, ısmarlamayla çalışan bir tekli aile ofisinin kurulumu konusunda dünya genelindeki aileleri desteklemek üzere yapılandırılmış profesyonel ve özelleştirilmiş kılavuzluk sunan seçilmiş uzmanlardan oluşan gruplardan biridir.
Tercih ettiğiniz konumdaki tekli aile ofisinizin kurulumu konusunda sizi desteklemek için 12 ‘modülden’ oluşan eşsiz bir danışmanlık süreci geliştirdik. Kılavuzluğumuz pratik, hedef odaklı ve küresel en iyi uygulamaları kullanır. Sürecin merkezinde siz ve aileniz varsınız ve tam olarak durumunuza uyan aile ofisini yaratma konusunda danışmanınız, takım arkadaşınız ve proje yöneticiniz gibi davranıyoruz.
Bir tekli aile ofisi kurmayı düşünüyorsanız, projeye başladıysanız ve sorunlar yaşıyorsanız ya da mevcut aile ofisinizle ilgili sorunlarınız varsa, sizi bizimle iletişime geçmeye davet ediyoruz. Sizi desteklemekten büyük mutluluk duyacağız.
