BAE’de aile ofisi (Dubai veya Abu Dabi)
Servet Orta Doğu’da ve dünya genelinde giderek artarken, artan sayıda aile Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) tekli aile ofisi kurmaya karar veriyor. Hem Dubai hem Abu Dabi Emirlikleri bu trende tekli aile ofisi lisanslama rejimleriyle karşılık verdi.
BAE, kısa bir tanıtım
BAE son birkaç on yıl içinde kendini ilerlemeci, inovatif, işletme dostu ve çok kültürlü açık bir ülke olarak konumlandırmayı başardı. Geçmişte büyük oranda petrole bağımlı olarak yaşarken, günümüzde lüks yaşam tarzının dünyadaki en iyi örneklerinin de yer aldığı çekici bir iş ortamı sunuyor.
BAE nispeten genç bir ülke. 1960’ların sonlarına doğru Büyük Britanya Körfez bölgesinden çekilme kararı alınca Abu Dabi ve Dubai’deki monarşik yönetimler bir birlik kurmaya karar verdiler. 2 Aralık 1971’de altı emirlikten oluşan bir federasyon kuruldu. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) adını aldı ve Abu Dabi hükümdarı Şeyh Zayed bin Sultan Al Nahyan birliğin ilk başkanı oldu. Yedinci Emirlik, Federasyona birkaç ay sonra katıldı.
Emirliklerin yedisi de son derece özerk biçimde yönetiliyor. Federasyon bir Federal Yüksek Şura (FSC) ve Federal Ulusal Konsey (FDC) tarafından yönetilmektedir. Abu Dabi Emiri BAE’nin Başkanı ve Dubai Emiri de BAE’nin başkan yardımcısı ve başbakanı konumundadır*.
*Kaynak: https://www.government.ae
BAE’nin (finansal) altyapısı
BAE’nin başkenti ve ikinci en büyük şehri Abu Dabi’dir ve ülkenin politik, endüstriyel ve kültürel faaliyetlerinin merkezi durumundadır. Dubai, Emirliklerin en büyük ve en çok bilinen şehri konumunda. Dubai neredeyse iki yüzyıldır Al-Maktum ailesi tarafından yönetiliyor. Son birkaç on yılda, finansal hizmetler, turizm, eğlence, tatil ve her tür emlak BAE ekonomisinin önemli bir parçası hâline geldi.
Emirliklerin hukuk sistemi, aile ve veraset konularında şeriat kurallarının geçerli olduğu bir medeni kanuna dayanıyor. Emirliklerin resmî para birimi BAE Dirhemi (AED) ve iş dünyasında İngilizce konuşulsa da resmî dil Arapça.
BAE’de üç farklı menkul kıymetler borsası bulunuyor: Dubai Finans Merkezi, Abu Dabi menkul Kıymetler Borası ve NASDAQ Dubai. Bu borsalarda en çok BAE veya Orta Doğu merkezli şirketler işlem görüyor. Bugünlerde BAE’de pek çok uluslararası (özel) banka faaliyet gösteriyor.
Genel anlamda yabancı şirketlerin/bireylerin bir Emirlikliyle ortaklık kurmadan (payların en az %51’ine BAE ortağının sahip olması kaydıyla) BAE’de iş kurması kanunen mümkün değildir. Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi’ne (KİK) bağlı ülkelerden birine bağlı yatırımcılar bu kuraldan muaf tutuluyor. BAE’nin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamında muaf tutulan öncelikli endüstri sektörleri de bulunuyor. Bir tekli aile ofisinin kurulumu bu muafiyet kapsamında değil.
Uygulamada bu, çoğu ailenin aile ofislerini BAE’deki serbest ticaret bölgelerinden birinde kuracağı anlamına geliyor. Bu serbest ticaret bölgelerinde bir şirketin %100’üne yabancıların sahip olmasına izin verilmektedir. BAE’deki serbest ticaret bölgesi şirketlerinin ticari faaliyetleri (serbest bölge dışında) ancak Emirliklerden bir ortak müdâhil olursa mümkündür, ancak ailelerine hizmet sunan bir tekli aile ofisi için bu sınırlama geçerli değildir.
Petrol şirketleri ve yabancı bankaların iştirakleri hariç BAE’deki çoğu işletme kurumlar gelir vergisine tabi değildir*. Bu aile ofislerinin BAE içerisinde kurumlar gelir vergisi ödemeden faaliyet gösterebileceği anlamına gelir. BAE 2018’de %5’lik KDV uygulamaya başladığından bu da sunulan hizmetler kapsamında ödenebilir. Serbest bir bölgede kurulan tekli aile ofisleri BAE’nin çifte vergilendirmeden kaçınmaya yönelik geniş anlaşma ağından yararlanma şansı yakalarlar.
BAE’nin güçlü ekonomik gelişimi, BAE’ye yerleşmek isteyen varlıklı ailelerin ve profesyonellerin sayısını giderek artırmıştır. Bunun sonucunda da aile ofisi yöneticilerinin ilgileneceği türde (finansal) profesyonellerden oluşan geniş bir havuz oluşmuştur. Yurt dışından işe alınan yeni profesyoneller de gayet kolay şekilde Dubai’ye yerleşebilirler.
Pek çok büyük uluslararası havaalanı ve son derece modern altyapısı sayesinde BAE’ye erişim ve burada dolaşım kolaydır. Asya, Avrupa ve Afrika arasındaki merkezî konumu onu, aile üyeleri dünyanın farklı yerlerinde bulunan pek çok varlıklı aile için ilginç bir yer hâline getirmektedir.
*Kaynak: Uluslararası Mali Belgelendirme Bürosu. Son güncelleme: Nisan 2020.
BAE’nin aile ofisi lisansları ve teklifleri
Orta Doğu’daki varlıklı aileler önceleri bu bölge dışında, İsviçre ve Londra merkezli tekli aile ofisleri kurmayı tercih ederlerdi. Günümüzde Orta Doğu’daki varlıklı ailelerin sayısı giderek artıyor ve BAE bölgesel bir finans merkezi olmak adına kendini geliştiriyor, bu yüzden de giderek daha fazla aile aile ofislerini Dubai’de veya Abu Dabi’de kurmayı tercih ediyor.
Bu gelişime cevap verebilmek ve daha da ileri götürmek adına BAE yıllar içerisinde bazı tekli aile ofisi lisansları sunmaya başladı. BAE’nin bazı serbest ticaret bölgelerinde artık bir tekli aile ofisi kurmak ve aile ofisi lisansı almak mümkün. Bu lisanslar ailelerin aile ofisleriyle ilgili tüm faaliyetlerini yapabilmelerini sağlıyor; ör. günlük yönetimsel görevler veya servet yapılandırması, varlık konsolidasyonu ve veraset planlaması gibi daha karmaşık işler gibi.
Buna paralel olarak BAE kendini uluslararası varlıklı ailelerin yerleşebileceği ilgi çekici bir yer olarak konumlandırıyor; BAE’de bir aile ofisi kurmak ailenizin uluslararası yerleşim stratejisinin bir parçası da olabilir. Aşağıda BAE’nin aile ofisi lisanslarından daha detaylı şekilde bahsediyoruz.
Aile ofisi lisansı
BAE’deki tekli aile ofisiniz özelinde faaliyet gösterecek bir teşekkül kurmaya karar verdiğinizde, tekli aile ofisi lisansı şu üç bölgeden temin edilebilir:
- Dubai Uluslararası Finans Merkezi (DIFC)
- Dubai Muhtelif Emtialar Merkezi (DMCC)
- Abu Dabi Global Market (ADGM)
Düzenlemeler ve gereklilikler bu üç bölgede de değişiklik gösterse de büyük oranda benzer özellikler taşırlar.
Şu unsurlar görülebilir:
Düzenleme
Her serbest bölgenin bir tekli aile ofisi kurma ve işletmeye yönelik belirli düzenlemeleri vardır. Faaliyetlerinize ancak uygulamalarınız onaylandıktan ve aile ofisi lisansınızı aldıktan sonra başlayabilirsiniz.
Aile tanımı
Düzenlemelerde, ortak bir atadan ve eşlerden gelen ve kan bağı olan soy şeklinde bir “aile” tanımı vardır. Aile ofisiniz sadece “ailenizin” üyelerine hizmet sunabilir.
Sahiplik
Sahiplik yapısına yönelik sınırlamalar vardır. Aile ofisi kurumunuz ailenizin bir ya da daha fazla üyesine ait olabilir veya dolaylı olarak ailenizin sahip olduğu başka bir (servet planlaması odaklı) yapıya ait olabilir. Tekli aile ofisinin sahipliği/payları sadece aile üyeleri arasında aktarılabilir.
Hizmetler
Aile ofisi hizmetlerinin kapsamı tanımlanır. Aile ofisinizin, ailenize sadece serbest bölgenin yürürlükteki düzenlemelerinde tanımlanan hizmetleri sunma hakkı vardır. Yani aile ofisinizin yapabilecekleri sınırlıdır. İzin verilen faaliyetler ailenizin ve elinizdeki özel servet yapılarının sahip olduğu iş kurumlarınca da sunulabilir.
Hisseli sermaye
Bazı serbest bölgelerde aile ofisi kurumu için minimum miktarda hisseli sermaye gerekmektedir.
Yatırılabilir varlıklar
Bazı serbest bölgelerde minimum miktarda serbest yatırılabilir varlık gerekmektedir.
Kurul
Aile ofisi kurumunuzun Yönetim Kuruluna yönelik olarak, yöneticilerin sayısı ve aile üyelerinin üstlendiği roller gibi bazı gereklilikler vardır. Bu tür bir görevi yapmaya tamamen uygun oldukları durumlar haricinde, aile üyelerinin üstlenemeyeceği profesyonel roller bu kapsamın dışındadır.
Uyum ve raporlama
Tekli aile ofisinizin yıllık olarak hesapların kaydını tutması ve serbest bölgenin düzenleyicisine faaliyetler ve aile ofisinizin durumunda maddi değişiklikler olmadığına dair rapor vermesi gerekmektedir. Bir tekli aile ofisi Belirlenmiş Mali Olmayan İş veya Meslek (DNFBP) olarak kabul edilir ve bu kapsamda Kara Para Aklamayı Önlemeye (AML) yönelik bir çerçevesinin olması gerekir.
Ücretler
Başlangıçta kayıt için bir ödeme yapmanız ve serbest bölge kayıt memuruna da yıllık ücreti ödemeniz gerekmektedir.
Aile ofisiniz serbest bölgede olsa da BAE’nin herhangi bir yerindeki bir aileye destek olma imkânına sahiptir. İhtilaf durumunda DMCC, DIFC ve ADGM serbest bölgelerinde kurulan aile ofisleri DIFC ve ADGM’nin bu konuya odaklanan mahkemelerine erişebilirler.
Ailenizin durumuna, aile hedeflerinize ve yukarıdaki kriterlere bağlı olarak, hangi tekli aile ofisi serbest bölgesinin (DIFC, DMCC ya da ADGM) sizin ve aileniz için en iyisi olduğunu belirlemeye yönelik kapsamlı bir analiz yapılması gerekir. Yerel bir avukat veya Caputo & Partners gibi bir aile ofisi uzmanı size bu konuda yardımcı olabilir.
Başka serbest ticaret bölgelerinde (ve hatta BAE içerisinde) bir tekli aile ofisi kurmak da mümkündür, ancak bu serbest ticaret bölgelerinde aile ofisinizin lisans alma şansı yoktur. Bunun sonucunda, aile ofisinizin aile üyelerinize sunabileceği hizmetler, özellikle finansal danışmanlık ve yatırım tarafında sınırlı olabilir (tüm tekli aile ofislerinin yatırım yönetimi konusunda aktif rol oynamadığı ve bazılarının sadece izleme ve kontrol rolü üstlendiği unutulmamalıdır).
*İlgili yasa ve düzenlemelerin izniyle.
Kaynak: DMCC, DIFC, ADGM.
BAE aile ofisi yapıları
Çok büyük bir yüzdeyle, BAE içinde tercih edilen tekli aile ofisleri limited şirket yapısındadır. BAE’nin serbest bölgelerindeki diğer tüm yapılar gibi, bu kurumlar da son derece hızlı şekilde kurulmaktadır. Aynı zamanda, BAE’deki diğer tüm kurumsal varlıklar gibi, tekli aile ofisi yapınız da kurumlar vergisine tabi değildir.
❝ UAE BAE aile ofisi lisansları küresel aileler için ilgi çekici bir alternatiftir ❞
Tekli aile ofisi yapınız aile varlıklarını direkt olarak içinde tutabilir; işletme varlıkları, özel sermaye yatırımları ve özel servet araçları gibi dayanak varlıkları barındırabilir ya da sadece bağımsız varlıkları izleyebilir ve kontrol edebilir.
BAE, aile veya ADGM ve DIFC kurumları gibi iş varlıklarını kapsamak adına sürekli olarak artan sayıda ilgi çekici yapılar sunmaktadır. Bu kurumlar BAE içinde ya da dışında yaşayan Müslüman ya da Müslüman olmayan aileler tarafından kullanılabilir. Tekli aile ofisi kurmak konusunda dikkate almanız gerekenlere dair daha fazlasını ilgili sayfamızda bulabilirsiniz.
